Ատամնափառը կարող է
լինել սպիտակա-դեղնավունից մինչև
սև, կախված
բերանի խոռոչի
հիգիենայից, թեյի
և սուրճի
մեծ քանակների
և ծխախոտի
օգտագործումից, նշանակություն ունի
նաև մասնագիտությունը և
աշխատանքի վայիրը:
Ատամնափառը հայտնաբերում
են ներկման
եղանակով, ներկելով
ատամները Լյուգոլի
լուծույթով, ֆուքսինով
կամ այլ
ներկիչով: Ատամնափառը
չունի մշտական
ներքին կառուցվածք,
այն ներկայացված
է օրգանական
և անօրգայական
նյութերով(որոնք
կուտակվել են
ատամի մակերեսին
բերանի խորոչի
լորձաթաղանթի ծածկույթային
էպիթելի բջիջների
քայքայման հետևանքով),
լեյկոցիտներով, մանրէներով,
սննդի մնացորդներով:
Առանձին ուշադրության է արժանի ատամների կանաչ նստվածքաշերտը` Պրիստլեի զանգվածը: Որոշ հեղինակներ /այդ թվում նաև Պրիստլեն/ գտնում են, որ նման գույնը պայմանավորված է բերանի խոռոչում հատուկ սնկերի առկայությամբ, որոնք ընդունակ են ֆոտոսինթեզի օգնությամբ արտադրել քլորոֆիլ: Այդ իսկ պատճառով էլ կանաչ նստվածքաշերտը առաջանում է առավել հաճախ ֆրոնտալ ատամների վեստիբոլյար մակերեսին, քանի որ այս հատվածը առավել շատ է ենթարկվում լույսի ազդեցության:
Այլ հեղինակներ գտնում են, որ փառի կանաչ գունավորումը պայմանավորված է սուլֆմետհեմոգլոբինի առաջացումով, որը անջատվում է լնդային արյունահոսությունների ժամանակ:
Այլ ծագման կանաչ փառ կարող է դիտվել միջավայրում պղնձի փոշի պարունակող արդյունաբերական ձեռնարկություններում աշխատողների մոտ:
Ատամնափառի առաջացման պարտադիր պայման է հանդիսանում միկրոօրգանիզմների առկայությունը: Փորձարկումները ցույց են տվել, որ մանրէազուրկ կենդանիների մոտ ատամնափառ չի առաջանում: Փափուկ ատամնափառը պարունակում է մեծ քանակությամբ կոկեր, ցուպիկներ, սպիրոխետներ, սնկեր, սպիրիլներ, ակտինոմիցետներ և այլն(փառի 1մգ- 500մլ մանրէ): Մանրէների ազդեցության տակ ատամնափառում տեղի են ունենում խմորման և նեխման պրոցեսները: Միկրոօրգանիզմների կենսագործունեության արգասիկները վնասակար ազդեցություն են թողնում ատամի էմալի վրա, կարող են առաջացնել եզրային պարօդոնտի գրգռվածություն և բորբոքում:
Ժամանակի ընթացքում փափուկ ատամնափառը հաստանում է, աէրոբ մանրէները փոխարինվում են անաէրոբներով և կազմավորվում է ատամնավահանիկը:
Նյութի աղբյուր. http://www.doctors.am/am/symptoms/%D4%B1%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80/5835#top
