Մեսրոպ Մաշտոցի հետ մեկտեղ Սահակ Պարթևը կազմել է Մաշտոց կոչվող ծեսերի եւ օրհնությունների գիրքը: Հորինելով հայկական տառերը` Մեսրոպ Մաշտոցը իր աշակերտների հետ թարգմանության առաջին փորձն է անում: Թարգմանության մեջ մեծ էր նաև Սահակ Պարթևի դերը հունարենից հայերեն թարգմանելու եւ կանոնացման գործում: Թարգմանված առաջին նախադասությունը Աստվածաշնչի Առակաց գրքից էր. «Ճանաչել զիմաստու- թյուն և զխրատ, իմանալ զբանս հանճարոյ»: Սա նաև առաջին հայ Ուսուցչի գրավոր պատգամն է իր աշակերտներին ու սերունդներին: Համաձայն Ղազար Փարպեցու՝ Մեսրոպ Մաշտոցը և մյուս թարգմանիչները հաճախակի դիմել են Սահակ Պարթևի օգնությանը, որը փայլուն տիրապետելով հունարենին՝ կատարելապես տիրապետում էր ոչ միայն տառերի հնչյունաբանությանն ու հռետորական մեկնաբանությանը, այլև քաջատեղյակ էր իմաստասիրական ճարտասանությանը:
Մինչև Մաշտոցը մեր ժողովուրդը գրավոր խոսքում օգտագործում էր հունարեն, պարսկերեն, ասորերեն լեզուները:
Մաշտոցյան այբուբենի ստեղծումից հետո սկիզբ առավ մի հզոր շարժում, որն ընդունված է անվանել Թարգմանչաց կամ Թարգմանական շարժում:
Այդ շարժման գլուխ կանգնած էին մեր գրականության երկու մեծ այրերը՝ Սահակ Պարթևն ու Մեսրոպ Մաշտոցը:
Նրանք իրենց աշակերտների հետ թարգմանեցին բազմաթիվ գրքեր: Հայտնի է, որ առաջինը թարգմանվեց Աստվածաշունչը: Հետագայում թարգմանվեցին շատ այլ գրքեր:
Թարգմանչական շարժումից սկիզբ առավ նաև հայ ինքնուրույն գրականությունը: Սա նշանակում է, որ հայոց լեզվով գրվեցին ինքնուրույն ստեղծագործություններ. դրանք հիմնականում հայոց պատմությունը ներկայացնող մատյաններ էին: Այս շրջանում ստեղծվեցին Ագաթանգեղոսի, Փավստոս Բուզանդի, Կորյունի, Եղիշեի, Ղազար Փարպեցու և, իհարկե, Մովսես Խորենացու պատմությունները:
